اعداد  روی لنز معرف چیست؟

اعداد روی لنز نشونگر چیه؟ شاید به نظرتون ساده بیاد و یا اصلا غیرکاربردی که بدونیم این اعداد چیه؟اصلا به چه دردی میخورند؟ لنز رو روی بدنه می‌بندیم و شروع به عکاسی می‌کنیم؟به همین راحتی!

درسته که در دنیای دیجیتال ، هرچه جلوتر می‌ریم زبان طراحی به سمت ساده‌سازی تمایل پیدا می‌کنه اما مطمئنا بدون دونستن پیش‌پاافتاده‌ترین مطالب ( که اگر درشون عمیق بشید به پیچیدگی دوست‌داشتنیشون پی می‌برید) یه جایی به مشکل برمی‌خوریم.

توی این مطلب سعی می‌کنم اعداد و علائمی که روی لنزها می‌بینیم رو به طور کلی معرفی کنم. از توضیحات اضافی پیرامون هر عدد و تعاریف مفاهیم می‌گذرم.

لنزهایی که در این نوشته مورد استفاده قرار گرفته‌اند :

Canon FD 50mm 1:1.4

Canon ZOOM LENS EF 70-200mm 1:4 L IS USM

Canon EF-M 15-45mm 1:3.5-6.3 IS STM

Samyang 85mm f/1.4 ASPHERICAL

فاصله‌ی کانونی :

این عدد یا اعداد رو معمولا روی بدنه‌ی لنز و همین‌طور اطراف عدسی جلویی لنز می‌بینید.این عدد معرف فاصله‌ی کانونی لنز شماست.

مثلا لنز ۵۰ یا ۸۵. این تک عدد به معنای لنز با فاصله‌ی کانونی ثابته.

یا

مثلا لنز ۲۰۰-۷۰ . این لنز دارای فاصله‌ی کانونی متغیره،یعنی شما تمامی فواصل‌کانونی بین ۷۰ تا ۲۰۰ میلی‌متر را در اختیار دارید.به لنزهایی با فاصله‌ی کانونی متغیر زوم گفته میشه! 

(این اشتباهه که معنای زوم را با تله(TELE) اشتباه بگیریم.ما لنزهایی داریم که واید-زوم هستند.یعنی فاصله‌ی کانونی در فواصل واید دارند و البته متغیر هستند.)

گشودگی (Aperture) :

در زبان فارسی تفاوتی بین Aperture و Diphragm در نظر گرفته‌نشده‌است.برای همین من هم از همان اصطلاح رایج دیافراگم (دیاف!) استفاده می‌کنم.این عدد که معمولا در نام لنزها پس از فاصله‌ی کانونی می‌آید(برخی کمپانی‌ها مثل زایس معکوس عمل کرده‌اند.) معرف بازترین گشودگی لنز شما می‌باشد.

برای مثال در لنز ۵۰ میلی‌متر کانن با نوشته‌ی 1:1.4 مواجهیم.یعنی بازترین دیافراگم این لنز برابر با ۱.۴ است.ممکن است عدد دیافراگم به صورت‌های دیگری هم نمایش داده شود:

1.4 – f1.4 –f/1.4

در لنزهای زوم ممکنه با  دو عدد به عنوان گشودگی مواجه بشیم :

برای مثال لنز کانن ۱۵-۴۵ را در نظر بگیرید.برای بازترین گشودگی لنز با اعداد 6.3-3.5 روبروییم.این یعنی که بازترین دیافراگم لنز در فاصله‌ی‌کانونی ۱۵میلی‌متر برابر با ۳.۵ و در فاصله‌ی‌کانونی ۴۵میلی‌متر برابر با ۶.۳ است.

لنزهای زومی که یک عدد برای دیافراگم دارند در تمامی فواصل دارای بازترین گشودگی ثابت هستند.

رینگ زوم :

برای تغییر فاصله‌ی کانونی به یک رینگ دسترسی دارید.پایین این رینگ اعدادی نوشته شده که بیانگر همون فاصله‌ی‌کانونی انتخابی شماست.

رینگ فوکوس :‌

این رینگ و اعدادش شکل‌های مختلفی میتونه داشته باشه:

بعضی وقت‌ها روی این رینگ دو ردیف عدد می‌بینید.این دو ردیف یکی به واحد متر و یکی به واحد فوت نشونه‌گذاری شدند.

یک شاخص (خط سفید عمودی) وجود داره.عددی که جلوی این شاخص قرار بگیره نشان‌دهنده‌ی فاصله‌ی ناحیه‌ی فوکوس‌شده از شماست.در سمت راست این اعداد نماد ∞ (بی‌نهایت) دیده میشه که اگر جلوی شاخص باشه نشون می‌ده  فوکوس شما در بی‌نهایت قرارداره.عدد سمت چپ هم کمترین فاصله‌ی فوکوس لنز رو نشون می‌ده.

توی بعضی لنزها عددی روی رینگ فوکوس قرار نگرفته.یک صفحه‌ی شفاف که اعداد در زیر اون نمایش داده شدند.جدیدا هم لنزهایی مثل سری باتیس زایس از نمایشگر دیجیتال برای نمایش فاصله‌ی فوکوس استفاده می‌کنند.

-روی بعضی لنزها شاخص‌هایی برای فوکوس دقیق در طول موج مادون قرمز وجود داره که معمولا به صورت یک نقطه یا خط قرمز نشون داده می‌شه.

رینگ دیافراگم :

این رینگ بیشتر روی لنزهای فوکوس دستی مثل سامیانگ و لنزهای قدیمی‌تر مربوط به دوران عکاسی آنالوگ دیده میشه.برروی رینگ اعداد رایج گشودگی مثل 2.8/4/5.6/8/11/16  درج شده.در لنزهایی که در دو دهه‌ی گذشته ساخته‌شده به واسطه‌ی وجود کانکتورهای الکترونیکی برروی لنز،گشودگی دیافراگم از روی  بدنه‌‌ی دوربین کنترل میشه.

بنابراین رینگ دیافراگمی نمی‌بینید!

مقیاس تشخیص عمق میدان :

خب…این مورد هم بسیار کاربردیه و البته روی لنزهای قدیمی‌تر دیده میشه.بین دو رینگ فوکوس و دیافراگم ، یک خط عمودی می‌بینید.در دو طرف این خط بعضی از اعداد مربوط به دیافراگم نوشته شده‌اند.در واقع شما به کمک این اعداد می‌تونید عمق‌میدان رو محاسبه‌کنید. عمق‌میدان ، دال بر نزدیک‌ترین تا دورترین فاصله‌ای هست که تصویرتون فوکوسه…طبیعتا صفحه‌ی فوکوس(که نقطه‌ی فوکوس می‌گویند) هم در این ناحیه قرار می‌گیره.

چطور باید از این اعداد استفاده کنیم؟

بهتره روی تصویر توضیح بدم.

برای مثال من روی سوژه‌ای در فاصله‌ی ۲ متری فوکوس کردم.دیافراگم هم روی عدد ۸ تنظیم‌شده.روی مقیاس دنبال دو عدد ۸ می‌گردم و می‌بینم که این دو عدد در پایین چه اعدادی روی رینگ فوکوس هستند.توی این مثال تقریبا به اعداد ۱.۷۵ و ۲.۵ متر می‌رسم.یعنی سوژه‌هایی تو این فاصله هم فوکوس هستند.اگر دیافراگم رو به ۱۶ انتقال بدم اعداد من میشه کمی کمتر از ۱.۵ و کمی بیشتر از ۳ متر.عمق میدانم افزایش پیدا کرد.

شما به همین طریق می‌تونید فاصله‌ی هایپرفوکال رو هم پیدا کنید که در عکاسی منظره به کارتون میاد.

طبیعتا راه هایی مثل استفاده از جداول و برنامه‌هایی که روی گوشی‌هاتون نصب میشه وجود داره و دقیق‌تره.

قطر دهانه‌ی لنز :

روی بدنه‌ی بعضی از لنزها ممکنه به نماد Ø و یک عدد جلوش بربخورید.این عدد نشون‌دهنده‌ی سایز فیلتری که میتونید بر روی لنزتون نصب کنید.اگر هم به پشت درپوش لنزتون دقت کنید باز میبینیدش!

این‌ها مواردی بود که به ذهن من رسید.ممکنه برای بعضی لنزها اعداد متفاوتی هم باشه که استثنا محسوب می‌شند.اگر موردی را جا انداختم یا سوالی بود در این مورد در قسمت نظرات بیان کنیدش تا در کنار هم به پاسخ مناسبی برسیم.